Με το BLW να παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις ως μέθοδος εισαγωγής στερεών τροφών, είναι λογικό να θέλουν να την ακολουθήσουν όλο και περισσότεροι γονείς.
Αρκετοί όμως συνεχίζουν και είναι επιφυλακτικοί.
Ο λόγος είναι απλός: Μήπως είναι τελικά επικίνδυνο για το δικό μου παιδί; Μήπως δεν κάνει για εμάς;
Διάβασε το άρθρο για να μάθεις κι εσύ αν αυτή η μέθοδος ταιριάζει στη φιλοσοφία σου κι αν υπάρχουν πραγματικά αντενδείξεις για να την ακολουθήσεις.
Τι είναι το BLW (Baby-led Weaning)
Το Baby-led weaning είναι μια “σχετικά” νέα μέθοδος σίτισης για μωρά. Όπως λέει και το όνομα της, αφορά τη σίτιση καθοδηγούμενη από το παιδί. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι το παιδί παίρνει την πρωτοβουλία της σίτισης. Δηλαδή δεν στηρίζεται στον γονέα ή φροντιστή προκειμένου να φάει, αλλά τρώει μόνο του εξ’ αρχής, κυρίως με κομμάτια στερεών τροφών.
Τη μέθοδο αυτή εισήγαγε η Gill Rapley το 2001. Έκτοτε, έχουν ακολουθήσει κάποιες έρευνες σχετικά με την ασφάλεια της μεθόδου και τη διατροφική της επάρκεια και τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά ως προς αυτά.
Ενώ δεν συστήνεται ως προτεινόμενη μέθοδος εισαγωγής στερεών τροφών από όλους τους φορείς υγείας, σε κάποιες χώρες φαίνεται να την υποστηρίζουν πιο ενεργά (π.χ. ΗΒ, Νέα Ζηλανδία, Καναδάς) ως εναλλακτική της παραδοσιακής μεθόδου με τα αλεσμένα.
Ποια οφέλη υποστηρίζει ότι προσφέρει το BLW
Ο τίτλος της συγκεκριμένης παραγράφου μπορεί να φαίνεται λίγο παραπλανητικός. Η αλήθεια είναι όμως το BLW δεν έχει μελετηθεί εκτενώς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα και πρακτικά δεν φαίνεται να υπερτερεί έναντι του παραδοσιακού τρόπου σίτισης, με την προϋπόθεση ότι ο δευτερος εφαρμόζεται σωστά. Ωστόσο, αρκετές φορές οι γονείς, είτε από άγνοια είτε ακόμα και από φόβο, υιοθετούν λανθασμένες πρακτικές κατά τη σίτιση με αλεσμένα. Και σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως θα λέγαμε ότι πράγματι το BLW υπερτερεί.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τα οφέλη της μεθόδου:
- Αυτονομία στα γεύματα από την πρώτη μέρα
- Ένα γεύμα για όλη την οικογένεια
- Προστασία από την εμφάνιση παχυσαρκίας
- Καλύτερη αποδοχή των τροφών (μείωση της επιλεκτικότητας)
- Γνωριμία με τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των τροφών (υφές, γεύσεις)
Αναφέρω ξανά ότι τα παραπάνω οφέλη φαίνεται να μην αποτελούν αποκλειστικότητα του BLW όταν οι γονείς ακολουθούν σωστές πρακτικές σίτισης με τον παραδοσιακό τρόπο. Και τι εννοώ; Αν οι γονείς φροντίσουν να…:
- πραγματοποιήσουν έγκαιρα τη μετάβαση σε κομμάτια και δώσουν ποικιλίες υφών (π.χ. πατημένα και χοντροαλεσμένα),
- ακολουθήσουν το διαδραστικό τρόπο σίτισης (ακολουθούν δηλαδή τα σημάδια κορεσμού του μωρού και δεν πιέζουν),
- δώσουν ενεργό ρόλο στο παιδί κατά τη σίτιση (π.χ. να αρπάζει το κουτάλι και να έρχεται σε απτική επαφή με τους πουρέδες και τις τροφές), και
- προσφέρουν συνεχώς απ’ όλες τις τροφές και μεμονωμένα (π.χ. αυγό και λαχανικά όχι με πιο δελεαστικούς γευστικούς συνδυασμούς ή κρυμμένα),
…τότε οι δύο μέθοδοι μπορούν να προσφέρουν παρόμοια οφέλη!
Κι ερχόμαστε στο κεντρικό ζήτημα του άρθρου.
Πότε αντενδείκνυται το BLW;
Οι πιο συχνοί λόγοι για τους οποίους οι γονείς μπορεί να αποφεύγουν το BLW, είναι ο φόβος για πνιγμονή, η αναιμία και η χαμηλή πρόσληψη βάρους. Ωστόσο, τα παραπάνω δεν αποτελούν βάσιμους λόγους για τους οποίους πραγματικά θα πρέπει να αποκλείσουμε το BLW.
- Ο κίνδυνος πνιγμονής δεν είναι μεγαλύτερος όταν προσαρμόζουμε κατάλληλα τις τροφές.
- Τα παιδιά θα λάβουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά όταν προσέξουμε την ισορροπία των γευμάτων που προσφέρουμε και επιμείνουμε σε τροφές που περιέχουν σίδηρο.
- Το βάρος δεν αναμένουμε να αυξηθεί από τις στερεές τροφές, εφόσον το γάλα είναι ακόμα βασική τροφή του μωρού.
Στην πραγματικότητα είναι άλλοι οι λόγοι για τους οποίους δε θα πρέπει να ακολουθήσετε το BLW.
Πρώτος και κυριότερος λόγος είναι να μην έχει αναπτύξει το μωρό τα απαραίτητα αναπτυξιακά κριτήρια για να λάβει κομμάτια στερεών τροφών. Ενώ αρκετά παιδιά είναι έτοιμα στους 6 μήνες με καλή σταθερότητα του κορμού και του κεφαλιού, συντονισμός χεριού-ματιού (να φέρνει δηλαδή αντικείμενα στο στόμα), δεν θα συμβεί σε όλα τα μωρά. Εδώ θα ακούσετε πολύ συχνά στα γνωστά γκρουπ “Δώσε του λίγο χρόνο μέχρι να είναι έτοιμο“. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει άπλετο χρόνος για αυτό! Τόσο ο ΠΟΥ όσο και η ESPGHAN αναφέρουν ότι η έναρξη στερεών τροφών δε θα πρέπει να καθυστερεί μετά τους 6,5 μήνες.
Δεύτερος λόγος, αλλά όχι τόσο συχνός, είναι αισθητηριακές δυσκολίες που μπορεί να εμφανίζει το παιδί. Μερικά παιδιά δυσκολεύονται πολύ να πιάνουν συγκεκριμένες υφές και να τις πλησιάσουν στο στόμα. Χαρακτηριστικό για να το καταλάβετε αυτό, είναι το παιδί να μην επιθυμεί να ακουμπήσει οτιδήποτε αφήνετε πάνω στο δίσκο και να το αγνοεί επιδεικτικά, να σηκώνει τα χέρια ψηλά ώστε να μην ακουμπήσει τίποτα, ενώ θα επικρατεί και μια γενικότερη δυσφορία κατα το γεύμα. Δε θα πρέπει να το συγχέετε με την περίοδο αναγνώρισης με τις τροφές, κατά την οποία το παιδί πιάνει απλά τις τροφές, τις ζουλάει και τις ρίχνει στο πάτωμα. Όσο βλέπετε ότι το μικρό σας ασχολείται συστηματικά με τις τροφές και κάποιες φορές τις φέρνει στο στόμα, βρίσκεστε σε πολύ καλό δρόμο.
Τρίτος λόγος είναι ο μεγάλος φόβος για πνιγμονή. Αν δεν ανήκετε στην κατηγορία των αρκετά ψύχραιμων γονέων, καλύτερα να αποφύγετε τη συγκεκριμένη μέθοδο. Η εμπιστοσύνη προς το παιδί αποτελεί βασικό στοιχείο του BLW. Έτσι, αν δεν είστε ψυχολογικά προετοιμασμένοι, το μόνο που θα καταφέρετε είναι το να παρεμβαίνετε συνεχώς κάθε φορά που το παιδί “πάει να πνιγεί” και τελικά να παρεμποδίζετε την όλη διαδικασία. Ενημερωθείτε σωστά για το gagging και τη διαφορά που έχει από τη πνιγμονή, καθώς και για το πως να προσφέρετε κομμάτια τροφών με ασφάλεια. Αν ακόμα και μετά από αυτή την εκπαίδευση δεν νιώθετε άνετα, μπορείτε να ξεκινήσετε με αλεσμένα και μόλις είστε πιο σίγουροι για τις ικανότητες του μωρού σας, να προσφέρετε και κομμάτια τροφών. Προσοχή! Αυτό θα πρέπει και πάλι να το επιχειρήσετε πριν το παιδί συμπληρώσει τους 10 μήνες.
Επιπρόσθετα με όλα τα παραπάνω υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που δυσκολεύουν τη σίτιση με κομμάτια, όπως καταστάσεις που επηρεάζουν την ανατομία και τη λειτουργικότητα του στόματος (π.χ σχιστία χείλους και υπερώας ή αλλιώς λαγόχειλο και λυκόστομα, αγκυλογλωσσία, στοματική υποτονία), νευρολογικές και αναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. δυσφαγία).
Εν κατακλείδι, ακόμα κι αν θέλετε να ξεκινήσετε με BLW, αλλά δεν μπορείτε για έναν από τους παραπάνω λόγους, έχετε πάντα τη δυνατότητα να εφαρμόσετε τις σωστές πρακτικές σίτισης και να ολοκληρώσετε έγκαιρα την μετάβαση σε κομμάτια.
Αν έχετε αμφιβολίες για το ποια μέθοδο πρέπει να ακολουθήσετε, η υπηρεσία “First bites” μπορεί να σας υποστηρίξει καθ’ όλη τη διάρκεια εισαγωγής των στερεών τροφών με το μωρό σας.
