Και ποιος γονιός δεν έχει ανησυχήσει όταν βλέπει ότι το μωρό του δεν τρώει;
Οι πρώτες σκέψεις που θα περάσουν από το μυαλό μας σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αν αρκεί το γάλα, για να αναπτυχθεί σωστά. Ή πώς θα πάρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται.
Συνεχίστε να διαβάζετε το άρθρο, για να σας λυθεί αρχικά η απορία στην ερώτηση “γιατί δεν τρώει το μωρό μου;” και πότε θα πρέπει πραγματικά να ανησυχήσετε.
Γιατί το μωρό αρνείται να φάει
Κάθε μωρό που ξεκινάει στερεές τροφές, έχει το δικό του ρυθμό στο πως στα αντιδράσει σε αυτή τη νέα συνήθεια. Κάποια θα μπουν αρκετά δυναμικά στον κόσμο των στερεών, κάποια άλλα θα αργήσουν περισσότερο να πάρουν μπρος. Όμως, αναμένουμε ότι όλα θα φτάσουν σε ένα επίπεδο, στο οποίο θα μπορούν να σιτιστούν ικανοποιητικά με στερεές τροφές. Χωρίς αυτό να ανταποκρίνεται σε μία συγκεκριμένη ποσότητα φαγητού.
Ικανότητες
Βασική τροφή, για όλη τη βρεφική ηλικία, αποτελεί το γάλα (μητρικό ή φόρμουλα), ακόμα κι αν δεν μπορεί να καλύψει εξολοκλήρου τις ανάγκες σε όλα τα θρεπτικά συστατικά (οι οποίες να σημειώσουμε ότι δεν αλλάζουν μέσα σε μία νύχτα, μόλις το παιδί συμπληρώσει τους 6 μήνες). Ο λόγος είναι απλός: κανένα μωρό δεν μπορεί να καταναλώσει μεγάλες ποσότητες σε στερεές τροφές, αν πρώτα δεν βελτιωθούν οι ικανότητές του.
Ενώ το πιπίλισμα (θηλαστική κίνηση), που απαιτείται για να πιει το μωρό το γάλα, λειτουργεί αντανακλαστικά στο παιδί, η λήψη στερεάς τροφής και η μάσησή της αποτελεί μια εντελώς διαφορετική και απαιτητική διαδικασία. Αυτή η ικανότητα μαθαίνεται και τελειοποιείται με την επανάληψη και την εξάσκηση με όλο και πιο απαιτητικές τροφές. Επομένως, δεν είναι λογικό να περιμένουμε από ένα μωρό που μόλις ξεκίνησε φαγητό, να μπορεί να φάει μεγάλες ποσότητες τροφής.
Αντίστοιχα, δεν γίνεται να αναμένουμε από ένα παιδί που έχει μείνει πολύ καιρό στα αλεσμένα να φάει την ίδια ποσότητα σε κομμάτια, όταν τα δεύτερα απαιτούν μεγαλύτερη προσπάθεια για να καταναλωθούν. Προσοχή! Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει το παιδί μας να μένει στα αλεσμένα προκειμένου να τρώει περισσότερο. Η εισαγωγή των στερεών τροφών δεν εξυπηρετεί μόνο στη διατροφική πρόσληψη, αλλά αποσκοπεί και στη μετάβαση του παιδιού στο φαγητό της οικογένειας. Κι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί αν δεν κατευθύνουμε εμείς το παιδί προς αυτή τη διαδικασία. Ενδεικτικά, να αναφέρω ότι σύμφωνα με επίσημους φορείς υγείας, δεν προτείνεται η πολτοποίηση των τροφών μετά τους 10 μήνες.
Γνωριμία
Επιπρόσθετα, η εισαγωγή στερεών τροφών αποτελεί μια περίοδο γνωριμίας. Ας μην ξεχνάμε ότι το μωρό για 6 ολόκληρους μήνες λάμβανε ως μοναδική τροφή το γάλα. Κάθε τροφή έχει άλλη γεύση και ανάλογα με τον τρόπο προετοιμασίας (μέθοδος μαγειρέματος, βαθμός πολτοποίησης κλπ.) θα έχει και άλλη υφή. Επομένως, έρχονται να προστεθούν άλλοι δύο παράγοντες που θα επιδράσουν στην αποδοχή της κάθε νέας τροφής. Και σίγουρα δεν είναι όλες οι τροφές το ίδιο ευχάριστες. Πως περιμένουμε λοιπόν, να του αρέσουν όλες οι τροφές από την πρώτη μπουκιά; Όλη αυτή η γνωριμία με τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφών απαιτεί χρόνο. Και αυτό σίγουρα αντικατοπτρίζεται και στην ποσότητα που θα φάει!
Περιβάλλον
Υπάρχουν και οι εξωτερικοί παράγοντες, που θα επηρεάσουν την πορεία του παιδιού με τις στερεές τροφές. Το περιβάλλον και τα ερεθίσματα που λαμβάνει.
Ένα περιβάλλον που αποσυνδέει τα παιδιά από τη διαδικασία του γεύματος, όπως η παθητική σίτιση που παρατηρείται με τη χρήση οθόνης και παιχνιδιών, ναι μεν θα αποτελέσει λύση για να φάει το παιδί κάποιες φορές, αλλά η εμπειρία μας λέει ότι αυτό δεν είναι αποτελεσματικό μακροπρόθεσμα. Το παιδί μαθαίνει να εξαρτάται πάντα από μία εξωτερική κινητοποίηση (δωροδοκία) προκειμένου να φάει. Οπότε μόλις αφαιρεθεί, σταματάει και να τρώει.
Επίσης, τα παιδιά δεν κατανοούν την αναγκαιότητα της τροφής. Όσο κι αν εσείς γνωρίζετε ότι είναι απαραίτητο να φάει για να μεγαλώσει, το ίδιο το παιδί αδυνατεί να κάνει αυτή τη σύνδεση. Ο μόνος συνδετικός κρίκος λοιπόν είστε εσείς οι γονείς. Το παιδί πρέπει να έχει ερεθίσματα ενηλίκων που τρώνε για να θελήσει να μιμηθεί τη διαδικασία. Για να λειτουργήσει βέβαια όλο αυτό σωστά, απαιτείται μια ήπια προσέγγιση. Δηλαδή το παιδί να περνάει καλά την ώρα του γεύματος και να μην φτάνει σε κατάσταση εκνευρισμού λόγω της δικής μας υπερβολικής συμπεριφοράς (θυμός, αγανάκτηση, στεναχώρια, επιμονή για κατανάλωση φαγητού).
Συμπερασματικά, το μωρό δεν θα φάει στερεές επειδή πεινάει. Γνωρίζει πολύ καλά ότι μπορεί να χορτάσει με γάλα άλλωστε. Θα φάει:
- γιατί του φαίνεται ενδιαφέρον αυτό που βλέπει μπροστά του,
- επειδή το κάνουν οι υπόλοιποι και
- επειδή το γεύμα είναι μια ευχάριστη διαδικασία.
Άλλοι παράγοντες
Τέλος, σε όλα τα παραπάνω, έρχονται να προστεθούν και άλλοι παράγοντες που παρατηρούμε συχνά στις μικρές ηλικίες και σχετίζονται με μειωμένη όρεξη και κακή διάθεση την ώρα του γεύματος.
Η έκφυση νέων δοντιών είναι αρκετά δυσάρεστη για αρκετά μωρά και παρατηρούμε ότι είτε θα αρνηθούν τελείως το φαγητό, είτε θα προτιμήσουν διαφορετικές τροφές απ’ ότι συνήθως (π.χ. πιο μαλακές ή πιο σκληρές, πιο κρύες).
Κάθε λοίμωξη, ειδικά αν συνοδεύεται από πυρετό, ερεθισμένο λαιμό, μπούκωμα ή ακόμα και άφθες στην περιοχή του στόματος, σίγουρα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στη λήψη στερεών.
Η δυσκοιλιότητα, λόγω πίεσης στο στομάχι, δρα επίσης αρνητικά στην όρεξη του μωρού.
Όλες αυτές οι καταστάσεις επιδρούν προσωρινά στη σίτιση, η οποία συνήθως αποκαθίσταται μόλις διορθωθεί το εκάστοτε πρόβλημα.
Τι μπορείτε να κάνετε όταν το μωρό δεν τρώει
- Να παρατηρήσετε αν οι τροφές που δίνετε είναι κατάλληλες για τις αναπτυξιακές του ικανότητες.
- Να παρατηρήσετε το περιβάλλον: μήπως υπάρχουν πολλά ερεθίσματα που του αποσπάνε την προσοχή;
- Να σταματήσετε να πιέζετε και να δώσετε περισσότερες ευκαιρίες για αυτόνομη σίτιση (τις περισσότερες φορές φταίει ο τρόπος και όχι τόσο αυτό που δίνετε).
- Να τρώτε μαζί του!
Οκ, τα δοκίμασα όλα αυτά και πάλι δεν τρώει…
Και τώρα η στιγμή της αλήθειας. Ενδεχομένως, το μωρό δεν θα φτάσει πότε στο σημείο του να τρώει την ποσότητα που θα θέλατε εσείς. Έτσι είναι πολύ βασικό να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες (και η κατανάλωση 150 γραμμαρίων φαγητού σίγουρα δεν είναι μία από αυτές). Είναι φυσιολογικό σε κάποια γεύματα να μη φάει καθόλου, σε κάποια άλλα 1-2 κουταλάκια, και σε άλλα περισσότερο.
Πότε θα πρέπει πραγματικά να ανησυχήσουμε και να επέμβουμε
Υπάρχουν και οι περιπτώσεις όμως, που κάποια μωρά πραγματικά δυσκολεύονται με την κατανάλωση στερεών τροφών και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η παρέμβασή μας όσο νωρίτερα γίνεται.
- Όταν υπάρχουν μεγάλες πτώσεις στις καμπύλες ανάπτυξης (διαβάστε περισσότερα σε αυτό το άρθρο).
- Όταν δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον για το φαγητό και κυρίως να το ακουμπήσει και να το επεξεργαστεί.
- Όταν εμφανίζει έντονες αντιδράσεις στη θέα του φαγητού (αναγουλιασμα, εμετός, ξεσπάσματα).
- Όταν δυσκολεύεται να κάνει τη μετάβαση σε κομμάτια τροφών, με το πέρασμα των μηνών.
- Όταν παρουσιάζει αισθητηριακές δυσκολίες.
Ουσιαστικά, ακόμα κι αν το μωρό μας δεν τρώει ακόμα, το μόνο που χρειάζεται είναι να του δώσουμε χρόνο για να μάθει τη διαδικασία και να φροντίσουμε να έχουμε μια σωστή στάση την ώρα του γεύματος. Καθώς στην πραγματικότητα, είναι λίγες οι περιπτώσεις που θα υπάρχει πραγματικά πρόβλημα.
Αν θέλετε να κάνετε κι εσείς τα σωστά βήματα από την πρώτη μπουκιά, κλείστε την ατομική υπηρεσία εισαγωγής στερεών τροφών “First Bites” πατώντας εδώ.
